خواب باکیفیت برای تمام عملکردهای بدن ضروری است، اما بسیاری از افراد نمی‌دانند که خواب تأثیر مستقیمی بر سیستم گوارش دارد. امروزه مشکلات گوارشی نظیر رفلاکس، یبوست، نفخ و سوءهاضمه در حال افزایش‌اند و بی‌خوابی یا بدخوابی می‌تواند یکی از عوامل پنهان این اختلالات باشد.در این مقاله به بررسی خواب و سیستم گوارش خواهیم پرداخت.
بدن هنگام خواب وارد فاز ترمیم و بازسازی می‌شود. اگر این فاز به‌درستی انجام نشود، سیستم‌های داخلی مانند گوارش دچار اختلال می‌شوند. خواب کم یا متناوب، نظم ترشح آنزیم‌ها و حرکات روده را به‌هم می‌زند. در نتیجه، فرد با مشکلاتی مثل هضم ناقص غذا، نفخ یا اسهال مواجه می‌شود.
بدن شب‌هنگام برخی هورمون‌ها را تنظیم می‌کند؛ از جمله گاسترین و گرلین. بی‌خوابی میزان ترشح این هورمون‌ها را مختل می‌کند و گرسنگی کاذب یا پرخوری عصبی ایجاد می‌شود. این روند مستقیماً روی سیستم گوارش اثر منفی می‌گذارد و باعث افزایش وزن و اختلالات گوارشی می‌شود.
کسانی که دچار رفلاکس هستند، اغلب شب‌ها علائم شدیدتری را تجربه می‌کنند. خواب ناقص، حرکات مری و بسته شدن اسفنکتر پایین آن را مختل می‌کند. در نتیجه، اسید معده راحت‌تر وارد مری می‌شود و احساس سوزش و ناراحتی به سراغ فرد می‌آید.
نحوه خوابیدن بر سیستم گوارش تأثیر زیادی دارد. خوابیدن به پهلوی چپ، به دلیل قرارگیری معده در سمت چپ بدن، به تخلیه بهتر معده کمک می‌کند. در مقابل، خوابیدن به پشت یا پهلوی راست در برخی افراد باعث افزایش رفلاکس یا سوءهاضمه می‌شود.
روده انسان میزبان میلیاردها باکتری مفید است که نقش مهمی در گوارش و ایمنی دارند. بی‌خوابی مداوم تعادل این باکتری‌ها را به‌هم می‌زند و زمینه‌ساز بیماری‌هایی مثل سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) می‌شود. خواب باکیفیت، از این تعادل محافظت می‌کند و عملکرد سیستم گوارش را در وضعیت مطلوب نگه می‌دارد.
نوع غذایی که قبل از خواب می‌خوری، مستقیماً روی خواب و گوارش تأثیر می‌گذارد. مصرف غذاهای سنگین، چرب یا تند می‌تواند خواب را مختل کند و هضم را سخت‌تر سازد. در مقابل، مصرف وعده سبک با پروتئین متوسط، سبزیجات بخارپز و نوشیدنی‌های آرام‌بخش مثل دمنوش نعناع یا بابونه به بهبود کیفیت خواب کمک می‌کند.
تشک نامناسب باعث ایجاد فشار در ناحیه شکم و کمر می‌شود. این فشار مانع عملکرد صحیح معده و روده در طول شب خواهد شد. استفاده از تشک طبی و ارگونومیک، به بدن اجازه می‌دهد در حالت طبیعی قرار گیرد و اندام‌های داخلی مانند معده و روده بدون مانع فعالیت کنند.
روده کوچک و بزرگ برای هضم و دفع مؤثر غذا، نیاز به انقباضات منظم دارند. زمانی که خواب تو منظم نباشد، این حرکات هم بی‌نظم می‌شوند. اختلال در خواب باعث کاهش سرعت حرکت روده و در نتیجه یبوست، نفخ یا حتی سوءهاضمه می‌شود. با خواب باکیفیت، انقباضات روده‌ای تنظیم می‌شوند و عملکرد سیستم گوارش در بهترین حالت خود باقی می‌ماند.
خواب کم یا با وقفه زیاد، التهاب عمومی بدن را افزایش می‌دهد. این التهاب ممکن است دیواره روده را نیز درگیر کند و باعث بروز یا تشدید بیماری‌هایی مانند کولیت اولسراتیو یا کرون شود. بدن در حالت استراحت شبانه، فاکتورهای التهابی را کاهش می‌دهد و به ترمیم سلول‌های روده کمک می‌کند.
حدود ۷۰ درصد سلول‌های ایمنی بدن در روده قرار دارند. وقتی تو به‌اندازه کافی نمی‌خوابی، عملکرد این سلول‌ها مختل می‌شود. در نتیجه، بدن در برابر باکتری‌های بیماری‌زا و عفونت‌های گوارشی آسیب‌پذیرتر می‌شود. خواب کافی باعث تقویت سد دفاعی روده و افزایش مقاومت بدن در برابر عوامل بیماری‌زا می‌شود.
اگر دیر می‌خوابی یا بی‌خوابی داری، بدن چرخه طبیعی متابولیسم را گم می‌کند. به همین دلیل، هضم چربی‌ها سخت‌تر می‌شود و احتمال تجمع آن‌ها در اطراف اندام‌های گوارشی افزایش پیدا می‌کند. خواب عمیق شبانه باعث فعال شدن آنزیم‌های گوارشی در زمان مناسب و کاهش تجمع چربی‌های مضر می‌شود.
بدن برای انجام وظایف مختلف، یک ریتم شبانه‌روزی دارد. ترشح آنزیم‌ها، جذب مواد غذایی و دفع سموم همه در ساعات خاصی از شبانه‌روز اتفاق می‌افتند. بی‌نظمی در خواب این ریتم را مختل می‌کند و گوارش دچار آشفتگی می‌شود. خواب منظم به حفظ این ریتم کمک می‌کند و بازدهی سیستم گوارش را افزایش می‌دهد.
نور، دما، تشک، بالش و حتی بو در محیط خواب، روی آرامش روانی و در نتیجه عملکرد گوارشی تأثیر می‌گذارند. محیط خواب تاریک، خنک و بی‌صدا، بدن را وارد فاز آرامش می‌کند و روده‌ها در آرام‌ترین وضعیت خود فعالیت می‌کنند. استفاده از تشک طبی نیز به کاهش فشار فیزیکی روی شکم و روده کمک می‌کند.
سلامت سیستم گوارش تنها به تغذیه بستگی ندارد. خواب منظم، موقعیت صحیح بدن در خواب، و محیط آرامش‌بخش همگی نقش مهمی در حفظ عملکرد صحیح روده و معده دارند. اگر تو با مشکلات گوارشی مواجه هستی، شاید به‌جای دارو، باید از همین امشب سبک خواب خود را تغییر دهی. بدن تو در خواب بازسازی می‌شود، پس این فرصت طلایی را از دست نده.
پشتیبانی 24 ساعته
پاسخگویی شبانه روزی
ارسال رایگان
برای سفارشات بزرگ
گارانتی اصالت کالا
بیشتر از یک سال
تضمین کیفیت
ساخته شده از بهترین متریال
